: Για το έτος 1989-1990 η ξηρασία είχε περίοδο επαναφοράς μεγαλύτερη από 80 έτη και έπληξε περισσότερο από το 50% της έκτασης της Θεσσαλίας. «Η περιοχή που επηρεάστηκε περισσότερο από το γεγονός της ξηρασίας ήταν η δυτική ορεινή
περιοχή, από όπου πηγάζουν ο Πηνειός ποταμός και οι σημαντικότεροι παραπόταμοί του». Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα μελέτης, όπου αποτελούν μέρος μιας συνολικότερης έρευνας που εκπονείται στο Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, από τους Αθανάσιο Λουκά, Αναπλ. Καθηγητή, Νικήτα Μυλόπουλο, Αναπλ. Καθηγητή και Δρ. Λάμπρο Βασιλειάδη, Ερευνητή.
Ακραία
Η Θεσσαλία, αναφέρεται, έχει βιώσει τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, δριμεία, ακραία και παρατεταμένης διάρκειας φαινόμενα ξηρασίας, ιδιαίτερα από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και την περίοδο των ετών 1986 έως και 1992.
Χαρακτηριστικά, σημειώνεται, η μείωση των βροχοπτώσεων τα έτη 1980-1990 σε σχέση με την περίοδο 1958-1973, ήταν της τάξης του 30%, ενώ κατά τη περίοδο 1989-1990 άγγιξε το 50%. Πρόσφατη μελέτη των μετεωρολογικών ξηρασιών στη Θεσσαλία έδειξε ότι για το έτος 1989-1990 η ξηρασία είχε περίοδο επαναφοράς μεγαλύτερη από 80 έτη και έπληξε περισσότερο από το 50% της έκτασης της Θεσσαλίας. Σύμφωνα με την μελέτη αυτή η περιοχή που επηρεάστηκε περισσότερο από το γεγονός της ξηρασίας ήταν η δυτική ορεινή περιοχή, από όπου πηγάζουν ο Πηνειός ποταμός και οι σημαντικότεροι παραπόταμοί του. Τα έντονα φαινόμενα ξηρασίας συνέβαλαν στην μείωση των αρδευόμενων καλλιεργούμενων εκτάσεων, με άμεσο επακόλουθο την μείωση των αποδόσεων των καλλιεργειών και την εξάντληση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτινων αποθεμάτων. Για παράδειγμα, αναφέρουν, κατά τη διάρκεια του υδρολογικού έτους 1989-1990, η παροχή νερού για άρδευση από τη λίμνη Πλαστήρα ελαττώθηκε κατά 70% και η αρδευόμενη με επιφανειακό νερό περιοχή μειώθηκε κατά 90%. Επίσης η διάνοιξη γεωτρήσεων στο καρστικό σύστημα καθώς και η ανεξέλεγκτη λήψη νερού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες κυρίως από ιδιωτικές γεωτρήσεις, επηρέασε αρνητικά τα υδατικά αποθέματα του συστήματος.
Ξηρασία
Τι είναι ξηρασία; Είναι γεγονός, όπως τονίζουν οι ερευνητές, ότι η ξηρασία είναι ένα ακραίο περιβαλλοντικό φαινόμενο με διάφορες μορφές, ανάλογα με την παράμετρο με την οποία εκφράζεται και ανάλογα με το κλίμα της περιοχής που αναφέρεται. Η ξηρασία, σε αντίθεση με αλλά ακραία γεγονότα, όπως πλημμύρες, καταιγίδες κλπ, έχει συνήθως μεγάλη χρονική διάρκεια και σχετίζεται με περιόδους που η διάθεση των υδατικών πόρων βρίσκεται σε ανεπάρκεια. Ουσιαστικά το κρίσιμο επίπεδο της μεταβλητής με την οποία εκφράζεται η ξηρασία διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Λαμβάνοντας υπόψη τις συνέπειες και τη διεισδυτικότητα της ξηρασίας, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί ο τύπος της ξηρασίας, αλλά και τα χαρακτηριστικά της ξηρασίας (δριμύτητα, διάρκεια και έκταση). Οι πιο γνωστοί ορισμοί της ξηρασίας είναι:
Μετεωρολογική ξηρασία: Είναι η μείωση των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων μιας περιοχής σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, σημαντικά κάτω από το μέσο όρο της, ή κάτω από μία κρίσιμη τιμή που καθορίζει την έναρξη της ξηρασίας.
Γεωργική (αγροτική) ξηρασία: Είναι η μείωση της υγρασίας του εδάφους σε τέτοιο βαθμό ώστε η γεωργική παραγωγή να μειώνεται σημαντικά.
Υδρολογική ξηρασία: Είναι η έλλειψη όχι μόνο ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων, αλλά επιφανειακής και υπόγειας απορροής.
Ξηρασία Υδατικών Συστημάτων (Κοινωνικο-οικονομική ξηρασία): Ορίζεται ως η αρνητική τιμή της διαφοράς κάθε μορφής προσφοράς και ζήτησης νερού.