Σημαντικά στοιχεία εργασίας για το σιδηροδρομικό δίκτυο στη Θεσσαλία
Τα κτίρια των σταθμών, φυλακίων, αποθηκών και άλλων συναφών χώρων ακολούθησαν τα τυποποιημένα πρότυπα που εφαρμόζονταν στη δυτική Ευρώπη
Η κατασκευή του σιδηροδρόμου στη
Θεσσαλία άλλαξε τον αναπτυξιακό χάρτη της περιοχής, δημιουργώντας θετικές εμπορικές προοπτικές. Πρόκειται για στοιχεία εργασίας της καθηγήτριας στο ΑΠΘ κ. Χαστάογλου.
Μεγάλο έργο
Οι σιδηρόδρομοι, σύμφωνα με τη μελέτη, ήταν το πρώτο μεγάλο έργο, που υλοποιήθηκε με εντυπωσιακή ταχύτητα, από το 1882 μέχρι το 1888, και η λειτουργία του ανέτρεψε την προηγούμενη ιεραρχία του οικιστικού δικτύου. 0 Βόλος έγινε η προσιτή διέξοδος ολόκληρης της θεσσαλικής ενδοχώρας προς τη θάλασσα. Αυτή η ιδιαίτερα προνομιακή θέση του διατηρήθηκε έως το 1908, οπότε εγκαινιάστηκε η σιδηροδρομική σύνδεση Λάρισας-Πειραιά που ενοποίησε οικονομικά τον εθνικό χώρο και επαναπροσανατόλισε την κίνηση της περιοχής προς τη νότια Ελλάδα.
Ενέργειες για την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου στην Θεσσαλία ξεκίνησαν το 1881, αλλά η οριστική σύμβαση, όπως τονίζει η καθηγήτρια, ανάμεσα στον Θεόδωρο Μαυρογορδάτο, τραπεζίτη από την Κωνσταντινούπολη, και το ελληνικό κράτος υπεγράφη το 1882, επί πρωθυπουργίας Τρικούπη. Το δίκτυο περιέλαβε δύο γραμμές πλάτους ενός μέτρου (σε αντίθεση με τις διεθνείς προδιαγραφές για κανονικό πλάτος 1,43 μ.), που διέσχιζαν τις δύο μεγάλες πεδιάδες της Θεσσαλίας με κεφαλή το λιμάνι του Βόλου: τη γραμμή Βόλου-Βελεστίνου-Λάρισας (65 χλμ.] και τη γραμμή Βελε-στίνου-Φαρσάλων-Καρδίτσας-Τρικάλων-Καλαμπάκας (147 χλμ.). Η κατασκευαστική εταιρεία του Μαυρογορδάτου ανέλαβε όλες τις δαπάνες για τις μελέτες, τις σχεδιαγραφήσεις, την εκτέλεση τεχνικών έργων, καθώς και τις απαλλοτριώσεις οικοπέδων. Την τεχνική εποπτεία είχαν οι μηχανικοί Evaristo de Chirico και Armand Hennebert, ενώ το 1882 εκλήθη από την Πόλη ο μηχανικός Delaporte που επιμελήθηκε την κατασκευή αποβάθρας στον Βόλο για την εκφόρτωση των υλικών κατασκευής των σιδηροδρόμων. Η κατασκευή του έργου ανατέθηκε στην εργολαβική εταιρεία Ε. de Chirico & Co, και η τεχνική μελέτη του δικτύου, των κτιριακών εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του συντάχθηκε από τους Α. Hennebert και C. Abrami.
Τα κτίρια των σταθμών, φυλακίων, αποθηκών και άλλων συναφών χώρων ακολούθησαν τα τυποποιημένα πρότυπα που εφαρμόζονταν στη δυτική Ευρώπη την εποχή άλλωστε, παρόμοια κτίσματα συναντούμε σε σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις που υλοποιήθηκαν την ίδια περίοδο από ευρωπαϊκές εταιρείες στον βορειοελλαδικό χώρο.
Εγκαίνια
Το 1884 εγκαινιάστηκε το τμήμα της γραμμής Βόλος-Λάρισα και ανεγέρθηκε σιδηροδρομικός σταθμός του Βόλου, που ήταν ο σημαντικότερος του δικτύου, καθώς και εκείνος της Λάρισας. Τα υπόλοιπα τμήματα παραδόθηκαν σταδιακά μέχρι το 1886, οπότε κατασκευάστηκαν οι σταθμοί, Τρικάλων και Καρδίτσας, καθώς και άλλοι μικρότεροι σταθμοί του δικτύου. Γενικό, οι σταθμοί τοποθετήθηκαν στην περίμετρο των υφισταμένων πόλεων, με εξαίρεση εκείνον στον Βόλο, ο οποίος τοποθετήθηκε πάνω στην παραλία ανάμεσα στην παλιά και τη νέα πόλη. Το 1895 λειτούργησε το ατμοκίνητο τραίνο που ένωνε τον Βόλο με τα Λεχώνια (γραμμή πλάτους 0,60 μ.) που επεκτάθηκε το 1903 μέχρι τις Μηλιές (με συνολικό μήκος 28 χλμ.). Η γραμμή αυτή εξυπηρετούσε ως τροχιόδρομος και τη συγκοινωνία της πόλης του Βόλου